Latincede “hayat için” anlamına gelen “probiyotik”, vücudumuzdaki faydalı bakterilere verilen isimdir. Bağırsaklarımız 100 trilyon bakteriye ev sahipliği yapar; bu faydalı ve zararlı bakteriler bir arada bağırsak floramızı oluşturur. Vücudumuza yarar sağlayan bu “dost” bakterilerin görevi buradaki iyi ve kötü bakteri dengesini sağlamak ve bu faydalı bakterilerin çoğalabileceği bir ortam yaratmaktır. Bu denge, bağırsak sağlığımızı desteklemeye yardımcı olmakla beraber bağışıklığımız ve bütünsel sağlığımız için de çok önemlidir.
Modern beslenme alışkanlıkları, hayat koşulları, hava kirliliği ve antibiyotik kullanımı gibi etkenler bu dengeyi bozar; bu durumda kişi dışardan probiyotik desteğine ihtiyaç duyar.
Şifa olarak probiyotikler
Eski çağlardan beri ilaç niyetine kullanılan probiyotiklerin faydalarını yapılan en son araştırmalar da destekliyor. Peki bu canlı mikroorganizmalar vücudumuza nasıl fayda sağlıyor?
- Sindirim sistemini desteklemeye yardımcı olur.
Yapılan çalışmalarda probiyotik tüketiminin irritabl bağırsak sendromu, geçirgen bağırsak sendromu, ülseratif kolit ve Crohn’s hastalığı gibi pek çok bağırsak hastalığına iyi geldiği ve fazla antibiyotik tüketiminden oluşan sindirim bozukluklarını düzenlemeyi desteklediği gözlemlenmiştir.
- Alerji semptomlarının azalmasını desteklemeye yardımcı olur.
The American Journal of Clinical Nutrition Mart 2017 sayısında yayınlanan makaleye göre alerji mevsiminde probiyotik tüketen test grubunun tüketmeyen gruba göre daha az semptom gösterdiği kaydedilmiştir. Araştırmacılar bunun probiyotiklerin bağışıklık sistemini güçlendiren özellikleriyle bağlantılı olabileceğini gözlemlemiştir.
- Artrit semptomlarının azalmasını desteklemeye yardımcı olur.
2014 yılında Nutrition yayının gerçekleştirdiği çalışmada sekiz hafta boyunca düzenli probiyotik kullanan romatoid artrit hastası grubun kullanmayan gruba göre kandaki inflamasyon göstergelerinin daha düşük olduğu kaydedilmiştir.
- Tansiyonun düzenlenmesini desteklemeye yardımcı olur.
Hypertension dergisinde yayınlanan 543 yetişkin üzerinde yapılan çalışmalara göre düzenli probiyotik tüketiminin büyük ve küçük tansiyonun düşürülmesine destek olduğu gözlemlenmiştir.
- Stres, kaygı ve depresyon yönetimini desteklemeye yardımcı olur.
2017 yılında Scientific Reports’da yayınlanan bir çalışmaya göre probiyotiklerin stresin azaltılmasında etkili olduğu ve kanda depresyon ile ilişkilendirilen bir amino asitin bağırsaktaki probiyotik oranıyla ilintili olduğu gözlemlenmiştir.
- Kilo yönetimini desteklemeye yardımcı olur.
2016 yılında International Journal of Food Sciences and Nutrition dergisinde yayınlanan bir araştırmada 8 hafta düzenli probiyotik tüketiminin ardından fazla kilolu test grubunun kilosunda ve vücut kitle indeksinde önemli bir düşüş kaydedilmiştir. Yağın emilimini yavaşlatan probiyotiklerin iştahı düşüren hormon, GLP-1’in salgılanmasını artırdığı gözlemlenmiştir.
Daha güçlü probiyotikler için prebiyotikler.
Bir elmanın iki yarısı: probiyotikler ve prebiyotikler! Prebiyotik gıdalar probiyotik bakterilerin üremesini ve aktive olmasını teşvik eden gıda bileşenleridir. Yani probiyotiklerden daha fazla faydalanabilmek için prebiyotikler şart. Bağırsaklarımızdaki iyi bakterileri besleyip aktive eden prebiyotikler, probiyotikler için gıda görevi görürken bir yandan onların katlanarak çoğalacağı bir ortam sağlamaya da yardımcı oluyor!
Prebiyotik gıdalar
- Sebzeler: Pırasa, yer elması, bamya, enginar, kereviz, domates, soğan, sarımsak, hindiba, kuşkonmaz, hardal bitkisi
- Kuru Baklagiller: Fasulye, mercimek, bezelye, nohut
- Tam Tahıllar: Tam buğday, yulaf, kara buğday, arpa, kepekli pirinç
- Yağlı Tohumlar: Pikan ceviz, badem, fındık, keten tohumu, chia
- Meyveler: Zeytin, muz, üzüm, çilek, elma
